Halloween – jak uczyć i o co w tym chodzi

Halloween można w skrócie wytłumaczyć jako wigilię dnia Wszystkich Świętych (All Saints’ Day), obchodzoną 31 października w krajach anglojęzycznych, w szczególności w Wielkiej Brytanii oraz Stanach Zjednoczonych. Oficjalnie w Polsce nie obchodzimy Halloween, gdyż w polskiej kulturze przyjęto dzień Wszystkich Świętych, przypadający na 1 listopada, oraz Dzień Zaduszny 2 listopada, kiedy to modli się za zmarłych i odwiedza ich groby.

Spis treści:

• Czy należy świętować oraz uczyć o Halloween?
• Skąd się wzięło Halloween? Trochę historii!
• Czy Halloween ma korzenie chrześcijańskie? Jeszcze więcej historii!
• Symbole i zwyczaje związane z Halloween.
• Czy należy uczyć dzieci o Halloween?
• Jak uczyć dzieci o Halloween?
• Materiały i filmiki.

Czy należy świętować oraz uczyć o Halloween?

Oczywiście, że tak! Halloween jest niezwykle istotnym elementem kultury krajów anglojęzycznych. Tradycja obchodów tego święta sięga czasów Celtów! Dlaczego więc niektórym osobom nasuwa się pytanie – czy należy uczyć dzieci o tym święcie oraz czy można je obchodzić przebierając się za duchy i inne straszne postacie?

Zaczynając od tej drugiej kwestii: w Polsce dominuje wiara katolicka, która mocno krytykuje to święto. Na pewno nieraz spotkaliśmy się ze stwierdzeniem, że jest to święto satanistyczne, niedozwolone oraz łamie zasady religii chrześcijańskiej. Być może dlatego dużo osób w Polsce ma opory i uprzedzenia do jego akceptacji. W moim przekonaniu, najpierw powinno się poznać historię Halloween i fakty dotyczące jego obchodów. Dlaczego? Gdyż prawda okazuje się zaskakująca!

Skąd się wzięło Halloween? Trochę historii!

Jak już wspomniałem wcześniej, zwyczaje tego święta mają swoje początki w kulturze celtyckiej. Będąc bardziej szczegółowym, nawiązuje do święta Samhain (czyt. z j. ang. „sa:win”). Zwiastowało ono koniec żniw, zakończenie lata oraz początek zimy i nowego roku. Tak, 2000 lat temu 1 listopada świętowano nowy rok! Wierzono też, że dzień przed nowym rokiem, czyli 31 października, granica między światem żywych i umarłych zanikała, a duchy przodków odwiedzały swoje domy. By przywołać te dobre duchy, ludzie nakrywali dodatkowe miejsce przy stole podczas biesiady. By odgonić te złe – część swoich zapasów zostawiali na zewnątrz domostw, by tam zwabić upiory. Co więcej, druidzi rozpalali ogniska, na których palono część tychże zbiorów, gdyż wierzono, że ogień, dym oraz prochy mają moc oczyszczającą i ochronną przed złymi duchami i zjawami.

Ciekawostką jest, że już wtedy w Irlandii i Wielkiej Brytanii organizowano różne rytuały i zabawy w domostwach. Takimi zabawami były m.in.:

• „Apple Bobbing”, czyli wyławianie jabłek z wody ustami bez dotykania ich rękami;
• Wpatrywanie się w lustro celem zobaczenia osobliwych znaków czy symboli danych od przodków;
• Topienie ołowiu i wlewanie go do wody, by następnie z jego fantazyjnych kształtów odczytywać przyszłość, w szczególności małżeństwo lub śmierć;
• Głębokie interpretacje snów nawiedzające domowników.

Sytuacja zmieniała się dopiero w XVI wieku. W Irlandii, Szkocji, Walii oraz na Wyspie Man, zamiast celebrować w domach, zaczęto chodzić od domu do domu, świętując razem z sąsiadami i bliskimi (tak zapoczątkowano teraźniejsze „Trick-or-Treat” tj. „Cukierek albo Psikus”). Oprócz tego, wystawiano sztuki teatralne, odgrywano spektakle na ulicach oraz przebierano się w straszne kostiumy.

Czy Halloween ma korzenie chrześcijańskie? Jeszcze więcej historii!

Tak, wiele zapisów historycznych wskazuje na fakt, że Halloween ma korzenie chrześcijańskie. Oznacza to, że praktyka obchodów Halloween jest zaczerpnięta z dogmatów chrześcijańskich, a dogmaty chrześcijańskie z wcześniej obchodzonego przez Celtów święta Samhain, połączonego na przestrzeni wieków ze świętami rzymskimi. Pierwszym takim świętem były Feralia – rzymskie święto ku czci duchów zmarłych przodków, a drugim – święto ku czci bogini Pomony, czyli rzymskiej bogini sadów, ogrodów i drzew owocowych. Dlaczego te święta się połączyły? Ponieważ między IV a IX wiekiem wpływ chrześcijaństwa, czyli religii dominującej wtedy w Cesarstwie Rzymskim, na ziemiach podbitych Celtów był tak duży, że z czasem ich kultury wymieszały się, a obchody niektórych świąt zostały połączone.

W późniejszym czasie kościół chciał wprowadzić święto, które, tak jak Samhain, celebrowałoby pamięć o zmarłych. Dlatego też w roku 835 n.e. papież Grzegorz IV oficjalnie ustanowił 1 listopada dniem Wszystkich Świętych (czyli All Saints’ Day, nazywane też  All Hallows). W tym dniu miały odbywać się modlitwy za zmarłych. Później ustanowiono 2 listopada jako All Souls’ Day, czyli dzień zaduszny, a 31 października zaczęto świętować wigilię Wszystkich Świętych, czyli All Hallows Eve (stąd wzięła się też obecna nazwa „Halloween”).

Jeśli natomiast chodzi Amerykę Północną, dopiero w okolicach XIX wieku zaczęto bardziej świętować Halloween. Stało się tak dzięki masowej emigracji Szkotów oraz Irlandczyków do Stanów Zjednoczonych.

Symbole i zwyczaje związane z Halloween.

Najważniejsze symbole teraźniejszego święta Halloween to m.in. czarownica, czarny koty, nietoperze, duchy, szkielety oraz, jakże lubiany przez dzieci, lampion zrobiony z dyni, tzw. Jack-O-Lantern. (Ciekawostka: dawniej zamiast dyni używano rzepy, buraków czy też ziemniaków!) Wszystko po to, aby święto to wydawało się bardziej mroczne, tajemnicze i nieco magiczne.

Główne zwyczaje podczas Halloween to:

• Trick-or-Trick tzn. Cukierek albo Psikus – dzieci i dorośli przebierają się w straszne kostiumy chodząc od domu do domu, by otrzymać słodki poczęstunek. Owszem, niektórzy jako psikusa mogą obrzucić dom jajkiem lub papierem toaletowym, jednakże nie jest to coś na porządku dziennym. Zabawa ta ma być radosna dla obu stron, a nie niszczeniem mienia. Dzieci dzięki temu mają okazję zdobyć cukierka lub jakiś pieniądz. Co więcej, dzieci odwiedzają tylko domy udekorowane. Jest to sygnał, ze właściciel przygotował słodycze!

• Apple Bobbing – łowienie jabłek z dużej misy, bez użycia rąk. Dzieci muszą ugryźć jabłko i wyciągnąć je z wody. Krąży legenda, że ten kto wyciągnie jabłko bez uszkodzenia, będzie miał szczęście przez cały rok!

• Scary Farm – odwiedzanie wcześniej przygotowanych strasznych miejsc lub tematycznych parków rozrywki.

Jest też wiele innych zabaw. Duża większość z nich oparta jest o wróżby i przesądy. Tak naprawdę ilość zabaw ograniczona jest tylko przez kreatywność i wyobraźnię osób obchodzących Halloween!

Czy należy uczyć dzieci o Halloween?

Jak najbardziej tak!

Tak jak już wspomniałem, Halloween jest niezwykle istotnym elementem kultury krajów anglojęzycznych. Język angielski a religia to dwa osobne filary, dlatego też należy odsunąć uprzedzenia związane z wiarą na bok. Podczas nauki języka powinno się uczyć o kulturze innych krajów tak, aby zbudować świadomość pozwalającą na adekwatne zachowanie do danej sytuacji będąc za granicą. Co więcej, tego typu wydarzenia kulturowe pozwalają stworzyć ciekawą lekcję, która jest odskocznią od codziennego podręcznikowego materiału. Dzięki takim lekcjom zachęcamy dzieci do dalszej nauki angielskiego i szerszego zapoznania się z tradycjami innego kraju. Bo o to w tym wszystkim chodzi – o zabawę!

Jak uczyć dzieci o Halloween?

Wszystko oczywiście zależy od grupy wiekowej, możliwości klasy oraz naszego podejścia do tematu. Poniżej przedstawię kilka moich wskazówek do lekcji o Halloween oraz materiały, których używałem oraz uważam za ciekawe. Nie tworzyłem własnych materiałów to tego tematu, gdyż w internecie wiele osób już stworzyło wspaniałe materiały.

• Na początku ważna jest dyskusja! Można wypytać dzieci co już wiedzą o Halloween oraz przedstawić im to święto z pozytywnej strony!
• Z młodszymi dziećmi warto czas spożytkować kreatywnie np. na tworzenie strasznej maski czy kostium oraz przy okazji włączyć słownictwo związane z tematem.
• Jako że obchody Halloween mają być troszkę upiorne, wydaje mi się, że warto dodać kilka ciekawych i strasznych filmików do lekcji, a następnie je omówić.
• Tak samo ze starszymi dziećmi – warto obejrzeć już dostępne historyjki o Halloween, a następnie je omówić, zrobić grupowy quiz czy też projekt.

Aktualnie, przy edukacji zdalnej w 2020 roku, dzieci mogą stworzyć takie projekty same, a jeśli ktoś lubi bardziej zaawansowane zadania to może wydrążyć dynię! (oczywiście pod nadzorem dorosłego).

Materiały:

https://www.anglomaniacy.pl/halloweenTopic.htm

Jedna z moich ulubionych stron poświęconych edukacji młodszych dzieci. Znajdziemy tutaj m.in karty pracy i interaktywne gry przeglądarkowe, gdzie dzieci mogą odsłuchać trudne słówka oraz sprawdzić się z pisowni!

https://en.islcollective.com/english-esl-worksheets/search/halloween

Tutaj można znaleźć kolejną porcję przydatnych kart pracy, na których można oprzeć swoją lekcję.

Filmiki:

History of Halloween For Kids – Animation:

Ten filmik przytacza historię Halloween. Według mojej oceny to ciekawy filmik, nad którym dzieci mogą popracować na lekcji.

HALLOWEEN | The Dr. Binocs Show | Halloween Stories For Children | Best Learning Video for Kids

Bardzo przyjazny dla młodszych dzieci. Oczywiście wszystko po angielsku, więc trzeba wszystko wytłumaczyć.

Halloween | Series 2 Episode 35 | Mr. Bean Official Cartoon

Pana Fasolę każdy raczej zna ? Idealny w ramach rozrywki na zajęciach.

 

Jeśli dotrwaliście do samego końca, to dziękuję za poświęcony czas ?

Macie swoje przemyślenia odnośnie Halloween? Pomysły na lekcję? Koniecznie zostawcie komentarze!

Zapraszamy również na nasz profil na Facebook’u – tam szybciej dowiecie się o nowych wpisach!